Соңку жарыялангандар
Казак эл жомогу: Алдар-Көсөө менен Жээренче
Жээренче дагы бир жолу жолукканда Алдар-Көсөө жүзгө таяп калган эле. Ал мындайча болду: Жээренче айылдын четиндеги дөбөдө отурган. Караса, жолдо таягына сүйөнүп араң баскан абышка келатыптыр. Жакын келип учурашып, жанына отура кетти. Жээренче ошондо Алдарды тааный койду, себеби улгайган кишинин ээгинде бир тал сакалы жок эле. Жээренче кубанып кетип сөз...
ЖЫЛДЫЗЧА: Кайрыкта калган улуу сыр
Кылымдын черткен добушун, Кыргыздын укчу комузун… Элибиздин улуу акыны Алыкул Осмонов комузду: «Өз элиндей жөп-жөнөкөй» — деп айтканын эстеп ой термесек, чексиздиктин көз тунарткан мейкиндигине туш келебиз… Ошол «жөп-жөнөкөй» комуздун улуу сырын анча түшүнө албаган кээ бир замандаштарыңа бооруң ооруса… бирде, ошол көлдөй терең тарыхты, сансыз жылдардын ары жагындагы уламыш-баяндарды:...
Камбаралы Бобулов: Жаркын талант[I]
Бүгүн биз кыргыз калкынын арасына өзгөчө кеңири тараган, ал турмак ооздон-оозго көчүп, легенда болуп кеткен, Куйручук менен Шаршендей жалпы элдик сүйүүгө татыктуу болгон табийгаттын жумуру талантынын туулган күнүнүн элүү жылдыгын салтанаттуу белгилеп олтурабыз. Ал жумуру таланттын аты — Мидин. Мидин деген сөздү ар бир кыргыз өзгөчө сыймыктануу, кубануу менен айтат....
Абдыкерим Муратов: Азанчы
АҢГЕМЕ Кечирээк келип, Ыстамбулда деңиз жээгиндеги беш жылдыздуу отелине жайгашкан соң, анан уйку жакшы болот деп сыртка чыгып, кыргакты бойлой, Түркиянын байрактарын илип алган жүздөгөн чоң, кичине кемелердин каршы-терши кыймылдарына, кайырмактарын сууга салып коюп, балык аңдып жиптеринин булкунушунан көз албай карап турган карт балыкчылардын сабырдуулугуна, ак чардактардын майда чабактарды илип...
Еврей эл жомогу: Наавайчы менен ээсиз күч
Наавайчы түндөсү камырын жууруп коюп, камыр ачыганга чейин тук этип алмай болот. Уктап калары оюна да келбейт. Бирок ушундай катуу уктаган экен, таң атканда ойгонот. Заманы куурулат: камырым нанга жарабай калып, оңбогондой чыгымга учурадым го деп ойлойт. – Өлдүм, өлдүм! Камырдан да, акчадан да кол жуудум! Эртең эми кайсы акчама...
Радьярд Киплинг: Үч мушкетёр
АҢГЕМЕ Афгандыкка согуш ач деп буйрук келди, Афгандыктар чыдай албай качып берди. Чабуул жасап Кабулду алдык, Балар-Хисар багынып берди, Британдык аскерлер баарын жеңди. Казарманын ыры Малвени, Ортерис, Лиройд – англис полкунун “Б” ротасынын катардагы жоокерлери — менин жакшы тааныштарым. Үчөө бириккенде, менин оюмча, балким мен жаңылышып аткандырмын, чуулгандуу бир нерселерди...
Качкынбай Артыкбаев: Куйкум сөздүн чебери[1]
Райкан! Бул ысымды укпаган, билбеген кыргыз аз чыгар. Кимде-ким концерт, радио угууга, театр көрүүгө ышкыбоз болсо, ал Райкандын куйкум сөздүү ырларын, жүрөк термелткен термелерин, күлкү менен мыскылга жык толгон интермедияларын эстебей койбойт. Чыгарманы эстөө анын авторун эстөө дегендикке жатат. Ал эми көңүлгө уюп, сезимге орноп, эстен кетпей калган чыгарманы чыныгы таланттар...
Залкар Назарматов: Бала. Күн. Кара куюн.
АҢГЕМЕ Тээ дүйнөнүн түндүгүн кезип бараткан Күн жөнүндө ойлоно берет бала. Бала дайым коркот: «Күн батып, кайра чыгат… Күн аябагандай баатыр. Болбосо, дайым караңгылыкка сүңгүп кирип, кайра калкып чыкмак эмес! Ооба, ал тээ батыштан – жердин кыйырынан кайдадыр – караңгылыкка чөгүп кетет дайым. Бирок дайым күлүп батып, чыгыштан күлүп чыгат....
Атамбаев менен Мадумаровдун заманы өттү
Саясат бул – спорт эмес, жеңилип калып кайра-кайра күрөшкө чыга бергидей. Саясатты долу мүнөз Адахан Мадумаров менен Алмазбек Атамбаевге окшогондор ар дайым булгап келген тарыхта. Болбосо саясат чынында коомду, элди башкаруунун бирден бир институту. Ошол себептен бизнесте, саясатта ийгиликке жеткен адамдар гана (улуу инсандар алар) ар дайым чынчыл, өздөрүнүн сөзүнүн...
Корей эл жомогу: Илгери-илгери каптаган сел
Топон суу элдин баарын жалмаптыр. Болгону эки тирүү жан калат – агасы менен карындашы. Экөө жатындаш экен. Ал экөө эң бийик тоонун чокусуна чыгып кеткен үчүн гана аман калышыптыр. Ошол тоонун бийиктиги деле Түндүк Кореядагы 2500 метр деңиз деңгээлиндеги Куу-Чоку тоосунан кем калышпаптыр. Суу тартылып болгон кезде гана кыз менен...
Гурбанназар ЭЗИЗОВ: Табыт
БООРДОШ ЭЛ АДАБИЯТЫНАН Гурбанназар ЭЗИЗОВ – түркмөн элинин 20-кылымдагы классик жазуучуларынын бири. О.э. ал Түркменстандын эл жазуучусу жана Махтумкули наамындагы Мамлекеттик сыйлыктын лауреаты. Бүгүн биз анын «Табыт» аттуу чакан аңгемесин замандашыбыз Азат Жапарбектин котормосунда жарыялайбыз. Аңгеме Чоң атамдын узунча келген боз табыты бар эле. Аны качан, эмне үчүн жасатканын билбейм....
Атантай Акбартегин: Жакшы ыр менен жакшы иштерге өлүм жок
КҮЛГҮН СҮЙҮҮ Оо кандай жаралгансың жандан артык!.. Мынча көрк кантип сага турат батып, Бейишке уурданып кирген сымал, Билгизбей карегиме турам катып. Күлгүн жаш сүйүүң менен чырмап алдың, Күлкүңдөн күү сындуу бир сыйкыр туям. Чак түштө мээрим төккөн күн сыяктуу чачырап көздөрүңдөн турат ыйман. Карачы мажнун тал да жатат ырдап, Турганга...
Белек Солтоноев: 1819-1820-жылдардагы Солто жана Сарыбагыш кыргыздарынын өз ара согушу
Дөөлөстүн Токо жана Манап деген балдары кедейди эзген феодал болгондуктан, булардын зулумдук кылып, малы менен башына ээлик кылбаган үчүн, залимдигине чыдай албастан, жакын тууганы жедигер Талас менен Намангенге ооп кетип (анда Жанкороздун балдары болгон), кийин саяк, бугу, сарыбагыштын феодалдары бирлешип букараны, кедейди эзип турушкан. Булардын солто кыргызынан ала турган аласасы...
Абдыкадыр Садыков: Ырдап да, сындап да…[I]
Ар бир акындын интеллектуалдык дүйнөсү, көркөм табити, жалпы маданий деңгээли ал жазган чыгармаларда чагылып турары жалпыга маалым. Эгер акын адабият теориясы менен тарыхын жакшы билип, дүйнөлүк маданий кенчтен кабардар болсо, ага жаратылыш тартуулаган талант, шык айкалышса, жүрөктөн чыгып жүрөккө жеткен чыныгы поэзия жаралары бышык. Антпегенде жөн эле жазыш керек болгон...
Америка жомогу: Көмүр үнөмдөп калуу
Бостондо эң алгачкы жолу темир меш сатыкка түшкөндө, аны сата турган адам элдин баарына мактайт: – Бул мешти сатып алган киши көмүрдүн жарымын үнөмдөп калат. Муну уккан бирөө айтат дейт: – Анда мага экини сатың, кыштан көмүрү жок чыккандай болоюн! Соболго собол Янкилер соболго собол менен жооп береби деген талаштуу...
Кадыркул Даутов: Акындын акындыгы[1]
Эскертүү: КРУИАнын Ч.Айтматов атындагы Тил жана адабият институту тарабынан даярдалган “Классикалык изилдөөлөр” аттуу китептен алынган макала. … «Акынга мансап эмес, тагдыр керек». Акындык өнөрдүн улуу сырын, жападан жалгыз улуу чындыгын керт башы менен ачып чыгып, аларды өз чыгармачылык тажрыйбасы, өмүр өрнөгү аркылуу кашкайта далилдеп бере алган улуу адам гана ушинтип...
Лао-цзы: элди сүйгөндөр кылар иши, салар кушу жок жүргөндөй көрүнөт
Акылман чектен чыккан бардык жорук-жосундан четтей алат. * * * Элди ээрчитиш үчүн өзүң элден чыкпа. * * * Өз табиятына таянган көп жашайт. А көзү өтсө да өзү унутулбаган – түбөлүк жашайт. * * * Акылдуу адамдын көлөкөсү көлөкөдө турса деле жарык. Ал өзү жөнүндө мактанбагандыктан кадыры бийик. Өзүн...
Темирлан Бейшенов: Сүйүү сагынган гүлдөр
АҢГЕМЕ Гүл эжеге жолуккан күн эсимде. Ошол күн күз жамгыры аябай төккөн түндүн эртеси болчу. Айланада, бак-дарактарда, жалбырактарда, терезелерде, жолдордо көз жашка, шүүдүрүмгө окшоп тамчылар мөлтүрөп турган. Серүүн тарткан теребел жамгыр жыттанып, эрте күздүн салкын жели жүзүңдү аймалап, чачтарыңды учуруп, бут алдыңда жалбырактар каалгып, кусалуу сезимдер, жашоомо өзгөрүү, сүйүү эңсеген...