Колдоо көрсөтүү
KY
RU
EN
TR
МЭРИНИН ТАЕЖЕСИ
Бүт шаар билчү шуба кийген айымды ал,
адаты эле түрмө менен коркутмак.
Крест жана ышкырыгы жанында
кимдир-бирөө кетпесин деп зордуктап.
Жылдар акты. Эч ким зордуктабады.
Ышкырыкты ыргытмай да сөгүнмөй.
Сатты шуба-каракүлүн баягы
чыканакта жыртыгы – өрүк сөөгүндөй.
* * *
Адамдардын организминин
суу болот дейт токсон пайызы –
көөдөнүндө Паганининин
жаткан сымал сүйүү-намысы.
Ойлондураар иш көп белем же –
опур-топур кээде азгырып.
Болуш керек адам дегенде
токсон пайыз жалаң жакшылык.
Музыкага дүйнө машталды,
токсон пайыз, токсон – кем десең.
Болсо дагы толгон таштандым –
токсон пайыз барсың Менде Сен!
КУМУРСКА
Кайыгыма капташтырып аркы жээк –
мени менен келген, ооба, угуп тур.
Аркы өйүздүн кумурскасы… ары кет –
кумурсканы кабыл албай уюк тур.
Өзү кара, жумурткасы апапак,
караганда агарчудай, кариет…
Аркы өйүздөн келгени чын, тапа-так –
аркы өйүздүн кумурскасы… ары кет.
Келгени үчүн ошол жактан – кошпой тур
католиктер кошпогондой ойлонуп.
Урду-келди – ээрчиткени, жорткону
учу сымал темененин жойлогуч.
Жеткирип мен салат элем, азыр ал
быжыраган нерселерден бөлүнбөйт.
Багыттардын баары-жогун кажыган
аркы өйүздүк кумурска же көрүнбөйт.
Тиги өйүздө кара жердин караан чоң,
каптал жагын койгон сымал сындырып.
Койчу, менин эч кандайча чарам жок –
коё албаймын бул жакты ага жылдырып.
Бир айдан соң чамындыга жармашып,
өз жагына жетти өлүп-талып-эх!
Ал жактан да салганы жүр айдашып:
“Аркы өйүздүн кумурскасы… ары кет…”
* * *
Ойлонтуп улам жүдөтпөй,
кээ бир иш бүтөт шарт анан.
Окулуп аткан китептей
ойноштор жатат чалкадан.
АЯЛДЫ УРДУ
Аялды урду. Жарк-журк чагылды.
Машина ысык, күңүрт – тоскоолдой.
Шыпка буттар тарс-тарс чабылды –
аппак нурлуу прожектордой.
Аялды урду. Күңбү көзүнө?
Айжүзүн жаш эзди – турабы?
Рубильниктей колун өзүнө
тарткан бойдон жолго кулады.
Кайчылдата басып тормузду,
калч-калч жетти ага жалтанчаак.
Сүйрөп урду чоң бут, чоң муштум,
бети-башын көлчүк, чалкан чаап.
Жанчты шүмшүк – мынча өчү бар!
Чайлд-Гарольд кийми түтүппү-эй?
Кабырганы тепкен өтүк ал
жанып өтүп жаткан үтүктөй.
Оккупанттын көргөн жыргалы
караңгылык деген уюлда.
Аялды уруп – кандай кыйнады
Купавнага кеткен бурумда.
Аялды урат анда кылымдап,
урат, демек, жаштык, шаңды да.
Үйлөнүү той кезде ырымдап
аялды урат, каран калгыр-а?!
Жаакка салды канча мертелеп,
жалын-оту жаактан жай алды.
Кара мүртөз тургай кеңкелес –
аялды урду. Урду аялды.
Аяйт жарык – колдоор жан окшоп,
кут даарытар күчү бар сымал.
Адамдарга дини, ары жок,
жалгыз гана аял – каршы бар.
…Аял жатты көлдөй керилип,
эки көздөн сууну жылжытты.
Тийешеси жоктой эригип,
тиктейт бирөө жолду, жылдызды!
А жылдыздар көктү муштады
кара айнектен бетер кечинде.
Андан кулап түшүп – муздады
айымдын бул пешенесинде.
ШУКШИН ӨЛГӨНДӨ
Шукшин менен кош айтышты Москва,
сүрөткерди гөргө узатып кыйналды.
Гөргө узатты накта эркекти жакшына,
жана дагы жаркыраган ыйманды.
Гүл чулганып – кооздоп турду өлүмүн,
мындан ары жете албайсың жатса да.
Ал өзүнүн таңгалычтуу өлүмүн
алдынала айтып салган тасмада.
Ар бир шаарда жатты ушинтип, сыягы,
Россиянын шейшеби жаап лепилдеп.
Кинозалды элестетип кыялы,
келишти да ийилишти кечир деп.
Ал – өзүнүн көчүрмөсү бүгүнтөн,
чылым соруп үшүгөндөй түр менен,
жаканы өйдө тургузуп да күлүңдөп
поюздарда, эл алдында жүр белем.
Чарбакердей камылга жеп чарк урду
токой баскан өрөөнүнө жайкалма.
Үйүндөгү күзгүсүндөй маркумдун
кара парда тартуу керек Байкалга.
* * *
Эң эле кымбат белемби
“эч кимден эмес” гүлдү алыш.
Жалдырап сен, сен дегенде –
жашып тур гүлдөр түндө агыш.
Алыстан арзып жатты бейм
аккан суу, токой сыр катып.
Эреркеп турган жакшы бейм
эч кимге эмес ыр жазып.
КИЙИМГЕ ОДА
Кийим деген, кийим деген – пенденин
Жаратканга каршылыгы алгачкы.
Төрөлгөндөн токойдо үшүп келгенин
оңдогондой шарт кийинип албаспы.
Кийим деген – кептин айтсак ырасын,
түзүлүштүн түп тамырын ойрондой,
туур болуп турган туура жыгачын
тик тургузуп – желек илип койгондой.
Белден өйдө, белден ылдый жактардын
талашында жынсылардын барбы айып –
ылдый жактар салтанаттап жатканбы
өйдөңкү акыл өксүгүн чарк айланып.
Модельёрдун турам оюн сезгендей,
жеңил дем ал, оңой ыйла деп атат –
дарбыз жармын тик экиге кескендей
көкүрөктү чоң ачтырып келатат.
Тарткан демиң – тамырыңдын кагышы,
сөлөкөтүң сөөлөттөнсүн жангандай.
Кийимдердин денеде тур маңызы,
а дененин маңыз-көркү – жан, жан, жан…
* * *
Бала бойдон калган акылман –
Ата-Журтсуз дайым акындар.
Келатканы анын сөзүндө,
таразага түшөт ою ылдам.
Бултактаган балык көзүндө,
терезедей жазга коюлган.
Күтүүсүздүк күчөйт баарында,
шамалындай марттын качырып!
Болбойт финиш акындарыңда,
старт, старт – чыгармачылык!
ПЛЯЖ №2
Министрлер, актёрлор, башкалар –
адам мында паркеттей жыш белемби!
Аларды бүт чаз-з-чуз-з кууруп баштаган
сары түстүү согончогу менен Күн!
Күн бар үчүн пляж, пляж – пляж го,
тике турбай, сулап жаткан ырас ко!
Буттар, буттар – ойду бураар чыгарма,
кабатталса – кабатындай жыргалдын.
Жыштыгы окшош тозоктогу кырдаалга,
дүйнөсүнө үч миңинчи жылдардын.
Карталарды кармап колдор карышкан,
кантип табат? Табат баарын кылмыштай!
Ортолукта кол чатыры – алыстан
суу түбүндө суктандырган жылдыздай.
8 жон тур, 8 коштой бут турат –
секирет да, сезимдер не туттугат?
Келечектин саябанын кылаалап,
пляжда бул жатып алып иштейсиң.
Жалгыз ушул горизонттон жылаңач
жайнап жаткан горизонтту тиктейсиң.
«Бут көргөнү жоксуңарбы – жок ушу…
размери анын 37 болучу…»
«Азыр эле көргөнсүп мен турамын –
булут кезип учуп жүргөн жаңылбай.
Эки жакта эки канат улануу,
размери анын 38 жарымдай…»
Горизонттор кандай ачык – таң калгам
ортосунда асман менен көлүңдүн!
Булуттар да, аралдар да калдайган
таш менен кол ортосунан көрүндү.
Беш кыз жатат матраста – ашыгам!
Беш окшош кыз – бутуңдун беш салаасы!
Чыгып турат босоножка башынан!
Босоножка – бутка салган жамаачы.
Уландысы – пляждагы түшкү убак
Теңир даарып турган ошол арыштын.
Кыймылдатып турат мезгил жулккулап
алптан артык бутун шилтеп барып шыр.
Жакшы көрөм чегарасыз чектерди,
жаркыракка жалгашып мен кетсемби?
Деңиз деген – жарым абал, жарым сыр
ортосунда асман менен жериңдин,
ортосунда жогуң менен барыңдын,
ортосунда көптөр менен сенин бир,
ортосунда денең менен жаныңдын,
ортосунда кургак да суу чегиңдин.
Толуп-ташкан эритмедей чалынуу
керектелет бир нерсеге бир нерсе.
Деңизде эрип жаткандар бүт жайылуу,
асман беттеп жөнөйт мезгил ирмелсе.
Көктөн кайра күтмөкчүбүз биз аны!
Касиет-сыр каптап келет тазарган –
Жараткан да Жаратылыш мисалы
жалаң гана суу үстүндө баса алган.
Ырас, ырас, Кудайды биз көрбөдүк,
бирок, тигил үч бурчтанган ак чардак –
Кудайымдын плавкиси өндөнүп
асманда тур, ортодо тур ак жалгап!
ИТ
Ал машина келип ар дайым,
токточу итке – гараж кашына.
Дөңгөлөктү чапчып ал дайым,
кыңшылачу кыйла жашып-аа.
Адам тиги – жарык тоосу экен,
бензин колу сылап-кашыган.
Машина да – адам досу экен,
адамга дос – ит да башынан.
Кандай гана сүйдү автону,
кандай гана көзү жалжылдап.
Олтурса тик – жаркып как жону,
гараж жакка турду алтын жаап.
Анан итке азап кол сунду –
келбей автоң, келбей кишиң же.
Көзү катып күтүп олтурду
көп күндөрү коргон ичинде.
Таанып ошол мотор, жарыкты,
жалбырттап ал тосуп жатты акыр.
Дөңгөлөккө барып жабышты,
басылган жок тормуз таптакыр…
