Башы мында >>>

Дин жана бийлик: Ыйык чындыкты куралга айлантуу

Раджниш Ошонун дүйнөгө дүң болуп таанылган “Өл, о йог, өл!” (“Умри, о йог, умри”) аттуу китебинен айрым мерчемдүү руханий сабактары Жаратман Интеллекттин (ChatGPT) жардамы менен которулду.

Негизги идея: Адамдын аң-сезимин башкаруу үчүн эң күчтүү курал – ыйыктык образы. Дин менен бийлик ыйыктыкты өз кызыкчылыгына пайдаланып, адамды руханий кулга айлантат.

Ошо: «Дин – чындык эмес, бийликтин эң майда формасы. Ал сенин ички жарыгыңды басып, башкалардын жарыгына ишенүүгө үйрөтөт.»

Ыйыктык аркылуу баш ийдирүү

Ошо мындай дейт: «Эң коркунучтуу бийлик – руханий бийлик. Саясатчы сенин денеңди көзөмөлдөйт, ал эми дин кызматкери жаныңды кул кылат.»

Бул ой — бүгүнкү чындыктын күзгүсү. Дин кызматкери “Кудайдын атынан сүйлөйм” дейт, бирок анын сөзү – өз кызыкчылыгынын чагылышы. Элди башкаруунун эң оңой жолу — аларды “күнөө” жана “сооп” түшүнүгү аркылуу кармоо.

Ошо: «Күнөө түшүнүгүн ким ойлоп тапкан? Ал өзү күнөөлүү. Ал сенде күнөө сезимин жаратып, өзүн куткаруучу катары көрсөтөт.»

Күнөө сезими – руханий кулдуктун пайдубалы. Адам өзүн күнөөлүү сезсе, баш ийүү оңой. Ошондо ал ыйманды издебейт, жоопкерчиликтен качат.

Ыйман эмес, уюм

Ошо динде чыныгы ыйман жок болуп, ордуна уюм жана иерархия келгенин сынга алат: «Дин башында сүйүү болчу. Кийин ал уюмга айланды. Сүйүү буйрукка айланды. Ыйыктык – уяттын формасына айланды.»

Адам өзүнүн ички үнүн угуу ордуна, “кадамыңды молдо айтсын”, “оюңду жетекчи аныктасын” деп жашайт. Ошо мындай абалды “руханий басынтуу” деп атайт.

Ошо: «Дин адамды Кудайга жакындатпайт, анткени Кудайды ортодон чыгарып, ордуна өкүлдөрүн койгон.»

Бул көрүнүш азыркы заманда да уланууда. Эл “кудайды таануу” деп ойлойт, бирок чындыгында кудайдын өкүлүнө баш ийип жашайт. Ошонун сөзү менен, «адам Кудайга табынам деп жүрүп, жаңы түрмө куруп алган эбак».

Ыйманды кайра ойготуу

Ошо динди ыйман менен чаташтырбоого чакырат: «Ыйман – ички жалын. Ал эч кимден үйрөнүлбөйт. Ал сенин ичиңдеги жарыктын тутанышы.»

Эгер адам өз жүрөгүнүн үнүн укса, анда ага эч бир дин, эч бир устат керек эмес. Кудай – сыртта эмес, ички аң-сезимде. Бирок бул эң кооптуу ой: ойгонгон адамды дин кызматкери башкара албай калат.

Ошо: «Кудай – ортодо турбайт. Ал сенин тынчтыгыңда жашайт. Ал сен угуп, сезе билгенде гана көрүнөт.»

Суроо-жооп (маңыздуу үзүндү)

Суроо: Гуру, биз Кудайды кантип таба алабыз?

Жооп: Издебе. Издөөнүн өзү – адашуу. Себеби издеген адам “Кудай менден алыста” деп ишенет. Ал эми Кудай – сенин демиңде, сенин тынчтыгыңда.

Суроо: Анда диндердин баары жалганбы?

Жооп: Диндер жалган эмес, бирок аларды адамдар бурмалаган. Ыйык китептер – чындыктын чагылуусу, бирок чындыкты өз кызыкчылыгы үчүн колдонгондор аны караңгылыкка айланткан.

Ошо: «Ыйыктык – чындык эмес. Чындык – тирүү, ыйыктык – музейге коюлган эстелик.»

Азыркы чындыгыбыз менен үндөш ой

Бул бөлүм бүгүнкү коомдо өзгөчө маанилүү. Эл динге кайрылып чындыкты издейт, бирок чындыктын ордуна идеологияны алат. Молдо, устат, лидер – ар бири “чыныгы жол менде” деп үгүттөйт. Ошо мындай дейт: «Кимде чындык болсо, ал аны далилдөөгө муктаж эмес. Далил издеп кыйкырып жүргөн адам – чындыкты жоготкон адам.»

Кыргыз коомунда да дин менен бийлик бири-бирин толуктап турат: бири элдин аң-сезимин, бири жашоосун көзөмөлдөйт. Ошо бул абалды “руханий кулдукка айланган саясат” деп сыпаттайт.

Руханий сабак:

Чыныгы ыйман – эркиндикте. Эгер сен өз жүрөгүңдү угуп, өз тынчтыгыңды таап, өз жаның менен сүйлөшө алсаң, ошол сенин намазың, ошол сенин ибадатың.

Ошо: «Сен Кудайды тапкың келсе, чиркөөнү эмес, өз тынчтыгыңды тап. Себеби Кудай – сенин ички тынчтыгың.»

Жыйынтык ой:

Бул бөлүмдө Ошо дин менен бийликтин адам аң-сезимине үстөмдүк орноткон механизмин талкалап берет. Ал бизди “ыйманга кел” деп эмес, “ойгон” деп чакырат. Себеби ойгонгон адамга диндин өкүлү да, саясый лидер да керек эмес.

Ошо: «Ойгонгон адам – өз жарыгында баскан адам. Ал караңгылыктан эмес, жарыктан жарыкка өтөт.»

Уландысы мында>>>

Кыскартып даярдаган О`Шакир

Эгер «РухЭш» сайтынын ишмердиги токтоп калбашын кааласаңыз, бизди колдоо үчүн төмөнкү банктык эсебибизге өз каалооңузга жараша акча которо аласыз... Мбанк + 996 558 08 08 60 жана Оптимабанк-4169585341612561.