Колдоо көрсөтүү
KY
RU
EN
TR
Бар бекен же жок болду бекен, иши кылса бул дүйнөдө үч мергенчи болгон экен. Алардын экөөсүнүн сакалы бар, үчүнчүсү сылап алма көсөө тура. Бир жолу алар канаттууларга мергенчиликке чыгышып, күнү бою талаа кыдырышса да жолдору болбой, кечке жуук гана бир суу чулдук атып алышат экен. Алар чатыр тигишип, от жагышып, тамактанууга келгенде туюкка кептелишти. Анткени суу чулдук бирөө, ал эми мергенчилер үчөө.
Сакалдуу мергенчилер ошондо мындай дешти:
– Андай болсо дудук ойнойбуз, ким биринчи үн чыгарса, ал чулдуктан куру калат.
– Болуптур,– деп сакалсыз мерген макул болду. Ошентип алар от боюна отуруп, ооздоруна суу ууртап алгансып, бири-бирин үн чыгарат деген үмүттө караган бойдон мелтиреп бир саат отурушту, эки саат отурушту. Эч кимиси үн чыгарбады. Акырында курсагы ачкан сакалсыз суу чулдукту алып, жүндөрүн жулуп, отко куйкалап жеп бүткөндө гана эки сакалдуу жарыша үн чыгарышты:
– Сен бизди көз көрүнөө тоноп алдың го? Эмне үчүн чулдукту жеп алдың?
– Биз ким биринчи үн чыгарса ошол утулат деп мелдешкенбиз. Мына силер жарыша менден мурда үн чыгардыңар, ошон үчүн мен чулдукту жеп койсом дагы, жей элек болсом дагы ал менин тамагым болучу.
Сакалдуулар жүйөлүү сөзгө сынып отуруп беришти, ал аз келгенсип бул түнү курсактары курулдап ачка укташты. Эртеси алар мергенчиликти улантып, суу бойлоп жүрүп эки каз, бир өрдөк атып алышты.
– Буларды кантип бөлүшөбүз?– дешти сакалдуулар маселени алдыга жайып. Ал эми сакалсыз көсөө мындай деп ишенимдүү айтты:
– Силер сакалдуулар экөөсүңөр, мен сакалсыз көсөө бирөөмүн. Каздар дагы экөө, өрдөк болсо бирөө. Силер өрдөктү алсаңар үчөө болосуңар, мен эки казды алсам биз дагы үчөө болобуз да, калыстык болот, тең салмактуулук сакталат.
– Ээ курдаш!– дешти сакалдуулар.– Сен кебетеси бизди алдагың келип турат окшойт. Ким болсо да өрдөктөн каз чоң, — экенин айтат.
– Туура, өрдөктөн каз жакшы. Бирок силер деле менден жакшы болуп турбайсыңарбы? Ошондуктан мен өзүмдү өрдөктүн ордуна сунуштап жатам. Ал эми силердин ордуңарга мен эки казды алып жатам.
Сакалдуулар бири-бирин карап, эч нерсеге түшүнүшпөдү, бирок өздөрүн мактап жаткан көсөөнүн алдында деңгээлдерин түшүргүлөрү келбей, унчукпай калышты. Ошентип сакалдарын кашып алышкан сакалдуулар өрдөктүн жүнүн жулуп сойо башташты. Көсөө жалгыз болсо да эки казды тигилерден мурда нары-бери кылып “тегирменинен” өткөрдү.
