Тарых

Мамасалы Апышев: Борьба за власть
Мамасалы Апышев: Борьба за власть

По итогам Пленума ЦК КП Киргизии, от 8-9-мая 1961-года, были сняты со своих должностей первый секретарь ЦК Компартии Кир...

Манас мааракесине француздар келмек экен, чоңдорубуз чакыртпаптыр...
Манас мааракесине француздар келмек экен, чоңдорубуз чакыртпаптыр...

«Манас – 1000» мааракесине даярдык кызуу жүрдү. Уюштуруу комитетинин төрагасы, премьер-министр Апас Жумагуловдун кабинетине ар жуманын экинчи

«Манас–1000» мааракесинин уусу менен дуусу
«Манас–1000» мааракесинин уусу менен дуусу

1994-жылдын апрелинде «Манас» эпосунун миң жылдык мааракесин даярдоо жана өткөрүү боюнча мамлекеттик деректирликтин башкы жетекчиси Шаршеев...

Манастын күмбөзүн реставрация жасагандар бузган
Манастын күмбөзүн реставрация жасагандар бузган

Манаска күмбөздү илгеркилер Кароол-Чокуга жараштыра ордун таап салган. Күмбөз өз ордунда. Бирок анын адепки көркүн кийин...

Ашым Жакыпбеков: Тогуз санат
Ашым Жакыпбеков: Тогуз санат

I. АВАЛЫ ТЕК. (Эл – тегинен, кас – кебинен). Библияда: авалы Сөз, анан Сөз Кудайдын оозунда (пейилинде), ана...

Жусуп Абдракманов: Үркүн
Жусуп Абдракманов: Үркүн

Тарыхый-даректүү очерк  “Ала Тоо” журналынын тиркемеси (1983) Кыргыздардын 1916-жылдагы көтө

Эрнис Турсунов: Жазыксыз окко учкандар
Эрнис Турсунов: Жазыксыз окко учкандар

Тарыхчылардын тактыгына караганда, сталиндик репрессияда жыйырма миллиондон ашык киши камалып, атылып, асылып, сүргүнгө айдалып жок болгон. Кыргызстанда кырк

Роза Айтматова: “... жашоо үчүн болгон өлүм”
Роза Айтматова: “... жашоо үчүн болгон өлүм”

(Майсалбектин катынан) “Өзү өлсө да, баатыр өлбөйт. Эрдиги калат кылымга” Муса Жалил Быйыл биз Сов

Көөдөндө жүрөк болсо, көөнө жазмабызга кайталы
Көөдөндө жүрөк болсо, көөнө жазмабызга кайталы

Латын арибине өтүүнүн колдоочулары Кыргызстанда арбын. Көч башында окумуштуулар, журналисттер, саясатчылар. Алардын бирд...

Манас... Эмне үчүн Манас?
Манас... Эмне үчүн Манас?

Кыргыз эли байыртадан Ай-ааламга, Күнгө, Теңирге сыйынып келген. Теңир – бул Асман деп билген. Жараткан, Асман, Теңир – бул бир түшүнүк болгон. Алтайда жү

Ала-Куш таржымалы же элдик топонимге кайтуунун зарылдыгы
Ала-Куш таржымалы же элдик топонимге кайтуунун зарылдыгы

Ала-Куш. Алакуш. Паргана өрөөнүндө, анын ичинде бүгүнкү Кыргызстандын түштүгүндө оторчул орус империясынын бийлиги орноп...

Роза Айтматова: «Моңолбаев Султанбек, Төрөкул жана Чыңгыз»
Роза Айтматова: «Моңолбаев Султанбек, Төрөкул жана Чыңгыз»

Репрессия[1] курмандыктарынын эч кимиси унутулбашы керек Моңолбаев Султанбек,Төрөкул жана Чынгыз. Белгилүү болгондой ХХ ...

Сүйүн Курманова: Тарыхта калбаган тагдырлар
Сүйүн Курманова: Тарыхта калбаган тагдырлар

Табылды Эгембердиев атындагы «Эркиндик – эл энчиси» конкурсуна Орок менен балканы оболото кармап, алга умтулган кыз менен жигиттин...

Тарыхтын тарыхы: VII–VIII кылым
Тарыхтын тарыхы: VII–VIII кылым

Кыргыздардын Батыш Тянь-Шанга алгач келгени тууралуу маселелер тарыхчыларды, айрыкча, кыргыз таануучуларды такай кызыкты...

Кусейин Карасаев болбогондо Алыкулду да атып салышмакпы?
Кусейин Карасаев болбогондо Алыкулду да атып салышмакпы?

Бир күнү китеп текчедеги Хусейин Карасаевдин «Миң түркүн суроого миң түркүн жооп» китебин барактап калдым. К...

Зияш Бектенов Мухтар Ауэзов жөнүндө
Зияш Бектенов Мухтар Ауэзов жөнүндө

1946-жылы «Манас» эпосунун юбилейин өткөрүүгө камылга көрүп жаткан кезибизде, «Манас» жөнүндө жа...

Мырзабек Чокотегин: Кыргыз жылкысы
Мырзабек Чокотегин: Кыргыз жылкысы

Борбордук Азия аймагында өмүр кечирген байыркы бабаларыбыз б.з.ч. III миң жылдыктын ортосунда ааламда эң алгач жылкыны колго үйр

Аман Саспаев: Бүгүнкү кытай авторлору байыркы кыргыздар жөнүндө
Аман Саспаев: Бүгүнкү кытай авторлору байыркы кыргыздар жөнүндө

Элүүнчү жылдары Үрүмчүдөгү «Эл басмасында» бирге иштешкен уйгур жолдошторум «Кызыл-Суу кыргыз автоном ...

Мухтар Ауэзовдун 1952-жылы «Манас» боюнча өткөн конференцияда сүйлөгөн сөзү
Мухтар Ауэзовдун 1952-жылы «Манас» боюнча өткөн конференцияда сүйлөгөн сөзү

Тарыхый сүрөттө: Мухтар Ауэзов менен Түгөлбай Сыдыкбеков Данакер Бүгүнкү өтүп жаткан конференцияда биз биринчи ирет...

Улуу жазуучунун «Манас» жана манасчылар жөнүндө айткандарынан
Улуу жазуучунун «Манас» жана манасчылар жөнүндө айткандарынан

«Манастын» айрым үзүндүлөрүн гана билген ырчы аталгандардын бардыгы манасчы боло  бербейт. Ырчынын канч...

Мухаммед пайгамбар 17 ай намаз окуган Кудус шаардын баяны
Мухаммед пайгамбар 17 ай намаз окуган Кудус шаардын баяны

Кудус шаары кимдер тарабынан канчанчы кылымда пайда болгону тууралуу так маалымат жок. Бирок Нух пайгамбардын небереси Хамдын уулу Кенандын урпактары курдург

Кубатбек Табалдиев: Энисей Ысык-Көлгө куят
Кубатбек Табалдиев: Энисей Ысык-Көлгө куят

же Энисей кыргыздары менен Теңир-Too кыргыздарынын теги бир экендиги археологиялык изилдөөлө

Муса пайгамбардын доорундагы айкелчи-уста жөнүндө сөз
Муса пайгамбардын доорундагы айкелчи-уста жөнүндө сөз

Саамирий Ыйык Куранды окуган ар бир адам өзүнө керектүү жана өз кесибине тиешелүү нерселерди изденип окушу керек. Себеби Куран кыям

«Эсимде» изилдөө аянтчасынын Украинага болгон сапары
«Эсимде» изилдөө аянтчасынын Украинага болгон сапары

Экспедициядагы изилдөө тобунун мүчөлөрү Элмира Ногойбаева менен Гүлзат Алагөз кызы Одесса шаарындагы эс тутум жайларын кыдырып жүргөндөг

Тайтөрө БАТЫРКУЛОВ: Толувай сынчы жана Эшкара ырчынын урпактарывыз
Тайтөрө БАТЫРКУЛОВ: Толувай сынчы жана Эшкара ырчынын урпактарывыз

РухЭш редакциясынан: Толубай сынчы жөнүндө бул бааллуу материалда автордун орфографиясы менен стилистикасы сакталды. Макаланын авторунун маалыматы

Хусейин Карасаев: «Тыныстанов кыргыздын Ломоносову
Хусейин Карасаев: «Тыныстанов кыргыздын Ломоносову

Залкар окумуштуу Х.Карасаевдин бул интервьюсу Кыргыз радиосунун алтын казынасында сакталуу. Улут даражасында сыймыктанар...

Тарых: Кыргыз элинин улуттук жана диний жүзү
Тарых: Кыргыз элинин улуттук жана диний жүзү

(1916-жылкы кыргыздардын көтөрүлүшү жөнүндө 1916-жылдын 3-сентябрында Г.И.Бройдонун Ташкент шаарынын Сот Палатасынын тергөөчүсүнө берген далилдери). Кыргыз

Каары ашынган ак поляктар
Каары ашынган ак поляктар

<<<<< Башы “Акылга сыйбас жарандык согуштун тарыхы” китебинен 1916-жылы Польша Германиянын жа...

Игорь Ильинский: Горький менен Буниндин достукка жамынган кастыгы
Игорь Ильинский: Горький менен Буниндин достукка жамынган кастыгы

Горький менен Бунин бири-бирин байланыштырган жылдар жөнүндө дайыма эстеп жүрүшкөн. “Эмнеси болсо да, кымбаттуу Ал...

Комиссарлар жана кызыл армиячылардын атылганы
Комиссарлар жана кызыл армиячылардын атылганы

<<<<< Башы Григорьевге окшогон атамандар көп болгон Нестор Махно үч жолу кызылдарга союздаш болгон, аны д...

Молдо Кылычка татар агартуучуларынын таасири
Молдо Кылычка татар агартуучуларынын таасири

«Казалдарды» барактап… Бүгүнкү улуттук жана дүйнөлүк адабияттын бийик үлгүлөрүндө тарбияланып, бирок ...

Кандуу жылдар: көздөн учкан ууч талкан
Кандуу жылдар: көздөн учкан ууч талкан

Сталиндик репрессияда эки бир туугандын төрт уулу жок кылынган. Төрөкул Айтматовдун ишин улачу төрт баласы артында калса...

Ленин башкарган жылдар
Ленин башкарган жылдар

<<<<<< Башы “Акылга сыйбас жарандык согуштун тарыхы” китебинен Эгерде сиз болгону жыйырма ...

Ак офицер-генералдар жана кызыл тубаса таланттар
Ак офицер-генералдар жана кызыл тубаса таланттар

“Акылга сыйбас жарандык согуштун тарыхы” китебинен <<<<< Башы Ооба. Слесарлар менен аптекачыл...

Дубалга такап атканга маш большевиктер
Дубалга такап атканга маш большевиктер

АЛТЫН ЭШЕЛОН “Акылга сыйбас жарандык согуштун тарыхы” китебинен <<<<<< Башы «Алтын э...

Бери караң, орускул: Теги калмак, тайы еврей Ленин
Бери караң, орускул: Теги калмак, тайы еврей Ленин

Совет учурунда Лениндин түпкү теги боюнча бардык маалыматтар жашырылып, бул тема боюнча жазууга тыюу салынган. Советтик идеология коомчулуктун Ленинди па

Пролетариаттардын таңууланган диктатурасы
Пролетариаттардын таңууланган диктатурасы

<<<<<<< Башы 5. 1918-жылдын 4-январы Учредителдик Чогулуш ачылар алдында Петроградда аскерий абал к...

Мусулман медицинасы: Илимдин алтын доору
Мусулман медицинасы: Илимдин алтын доору

VII кылым. 632-жылы Мухаммед пайгамбар өлгөндөн кийин Ислам Арабиянын чегарасынан чыгып, Персия, Палестина, Сирия, Ливан...

Роман Гнатюк: Бери караң, Ленин ким болгон
Роман Гнатюк: Бери караң, Ленин ким болгон

Анда эмесе достор, бүгүн биз силерге Лениндин ким болгондугу тууралуу кызыктуу макала даярдадык. Андыктан ынтаа коюп оку...

Ленин ким болгон, эл аны эмне үчүн ээрчиген?
Ленин ким болгон, эл аны эмне үчүн ээрчиген?

Азыркы түшүнүк боюнча алып карап, Совет мамлекетинин биринчи жолбашчысы Владимир Ленин ким болгонун талдап көрсөк... Бел...

Виктор Ерофеев: Улуу Октябрь жол болбостук революциясы
Виктор Ерофеев: Улуу Октябрь жол болбостук революциясы

1917-жылдын октябрь-ноябрь айларында Орусияда болуп өткөн окуялар дүйнөгө чоң өзгөрүүлөрдү алып келгенин тана албайбыз. ...

Урицкий жана барымтадагылар
Урицкий жана барымтадагылар

Акылга сыйбас жарандык согуштун тарыхы <<<<< Башы Москвада октябрь төңкөрүшүнүн учурунда юнкерлер офицерл...

СССР учурунда жашырылган Лениндин буйруктары
СССР учурунда жашырылган Лениндин буйруктары

«Революциянын азирейили» Троцкий
«Революциянын азирейили» Троцкий

«Акылга сыйбас жарандык согуштун тарыхы» китебинен <<<<< Башы 1. 1905-жылдагы согушта Петербу...

«Жолдош Коба жакшы кызматкер» же эмне үчүн Сталин 1917-жылы саксынган
«Жолдош Коба жакшы кызматкер» же эмне үчүн Сталин 1917-жылы саксынган

Александр Чиженоктун фотосу / «Коммерсантъ» «Лента.ру» жарыялаган Орусиянын коммунисти

Белек Солтоноев: Чыңгызхан заманындагы кыргыз
Белек Солтоноев: Чыңгызхан заманындагы кыргыз

Адам жана жер (Человек и земля) деген орус тарыхында Чыӊгыз хан өзү түрк болгон дейт. Мусулман тарыхында айтылганы: Мурунку угуз түрк хандары насилинен кыйа

Акылга сыйбас жарандык согуштун тарыхы – 1
Акылга сыйбас жарандык согуштун тарыхы – 1

Үрөй учурарлык жана таң калыштуу жомоктой реалдуу турмушта ишке ашкан Жарандык согуштун тарыхын алгачкы жолку баяндаган ...

1917-жылы Орусияны ким канга сугарган
1917-жылы Орусияны ким канга сугарган

же «Октябрь революциясы эң коркунучтуу сценарий менен өнүккөн» Сүрөттө: «Пролетардык диктатуранын&raqu...

Акылга сыйбас жарандык согуштун тарыхы
Акылга сыйбас жарандык согуштун тарыхы

МАССАЛЫК ТАЛАП-ТОНОО Большевиктер кан сарайларды басып алуу менен имараттарды гана эмес, алардын ичиндеги болгон байлыкт...

Большевиктик коммунисттердин кандуу жолу – I
Большевиктик коммунисттердин кандуу жолу – I

Белгисиз фактылар, бурмаланган тарых, көмүскөдө жаткан документтер Кыргыз коомунда большевиктик коммунисттердин саясый и...

Өз өмүрүн үч жолу сактап калуудан баш тарткан Януш Корчак
Өз өмүрүн үч жолу сактап калуудан баш тарткан Януш Корчак

"БАРДЫК АДАМ МЫКААЧЫ ЭМЕС!" – муну чыккынчы адамга айтып,  газдалган камерага балдар менен бирге кирген ЯНУШ КОРЧАК. Ал польшалык...

Касым Тыныстанов: Мариям менен көл боюнда
Касым Тыныстанов: Мариям менен көл боюнда

20 - 30-жылдардагы Кыргыз Совет адабиятынын тарыхын терең изилдеген белгилүү адабиятчылардын бири Искендер Жумабаевдин ырастоосу боюнча Кас

Жусуп Абдрахманов жана анын дагы бир мурасы «Кыргызстан » китеби
Жусуп Абдрахманов жана анын дагы бир мурасы «Кыргызстан » китеби

Кыргызстандын биринчи Республикасынын биринчи Премьер-министри Жусуп Абдрахмановдун 1928-жылы Кыргызстан мамлекеттик басмасынан чыккан &laqu

Согуштун балдары кандай эле?
Согуштун балдары кандай эле?

*      *      * Он жыл бою окуган уябыздан учуп чыгарыбыз жакындаган сайын классташтарым мага кымбат сезиле баштады. Кайсы биринин көңү

Кытайча акыркы катаал эскертүү
Кытайча акыркы катаал эскертүү

Керегем сага айтам, келиним сен ук, Уугум сага айтам, уулум сен ук. Элдик насаат. Бул учкул сөз 1950-1960-жылдары АКШ-Кы...

Динара Бейшеналиева: Күн жарык
Динара Бейшеналиева: Күн жарык

“Өйдө менен төмөнгө, бөлбөй турган жакшылык. Өлүмгө да баш ийбей, өлбөй турган жакшылык”. Күн ысыды.  Дарак гүлдөдү.  Кышы...

Тажикстандагы граждандык согуш эмнеден чыккан?
Тажикстандагы граждандык согуш эмнеден чыккан?

Абдыкерим Муратов журналист жана публицист катары өткөн кылымдын аягында жана жаңы кылым башында Кыргызстандын Түштүк чө...

Адабий сыр: Алыкулдун чыгармачылыгын Мидин неге сындаган?
Адабий сыр: Алыкулдун чыгармачылыгын Мидин неге сындаган?

*     *     * Филология факультетин тандаган студент келечекте «филолог, т...

Тарых: Көгмөн
Тарых: Көгмөн

Тарыхый маалыматтар боюнча орто кылымдардагы Түштүк Сибирдеги кыргыз өлкөсү «Көгмөн» деп аталган. IX кылымды...

Акчанын жыты жок
Акчанын жыты жок

Бул учкул сөз байыркы Римден чыккан. Рим императору Веспасиан (09-79-жж.) менен анын уулу Тит араздашкан кезде айтылган ...

Юха ЯНХУНЕН: Манжу кыргыздары
Юха ЯНХУНЕН: Манжу кыргыздары

Кыраң барбы, кыргыз сөөгү жатпаган?! Макала 1991-жылы 9-майда «Кыргызстан маданияты» гезитине академик Б.Орузбаеванын жолдомосу менен жары

Шаарда экинчи болгончо, айылда биринчи болгон артык
Шаарда экинчи болгончо, айылда биринчи болгон артык

Байыркы грек тарыхчысы Плутарх өзүнүн «Падышалардын жана кол башчылардын учкул сөздөрү» аттуу эмгегинде Юлий Цезарь (б.з.ч. 100–

Лайли Үкүбаева: Осмонаалы Сыдыковдун эмгектери – баа жеткис адабий мурас
Лайли Үкүбаева: Осмонаалы Сыдыковдун эмгектери – баа жеткис адабий мурас

АЛГЫ СӨЗ Кыргыз элинин туңгуч агартуучуларынын бири, санжырачы, кыргыз жазма тарыхынын негиздөөчүсү Осмонаалы Сыдык уулунун «Мухтасар тарих Кырг

Улут лидеринин көөнөрбөс кенчи
Улут лидеринин көөнөрбөс кенчи

же Ж.Абдрахмановдун кыргыз адабиятына жана тарых маселелерине тийгизген таасири (Ж. Абдрахмановдун 120 жылдыгына карата)

Темирбек Алымбеков: Алтымыш жыл «аңызда» катылган ырлар
Темирбек Алымбеков: Алтымыш жыл «аңызда» катылган ырлар

Кыргыз адабиятчылары, жалпы эле  кеп кадырын билген карапайым калкыбыз  калыстык  менен белгилеп жүрүшкөндөй, айтылуу Арстанбектин ...

Сибирге айдалган өспүрүм
Сибирге айдалган өспүрүм

Бекмамбет Атаканов өспүрүм курагында сталиндик абакка түшүп, боз улан кезин алыскы Сибирде өткөргөн. Кыйла жылдык азап-т...

Коркут ата дастанындагы баланын ак никеден төрөлүшүн талап эткен элдик сабак
Коркут ата дастанындагы баланын ак никеден төрөлүшүн талап эткен элдик сабак

Түрк элдеринде ар кандай коом мүчөсү үй-бүлө күтүп, балалуу болуу үчүн коом тарабынан кабыл алынган эреже-салттардын маани-маңызын терең түшүнүп, аларды...

Айсулуу Көкөева: Китеп түрүндөгү «Ата-бейит»
Айсулуу Көкөева: Китеп түрүндөгү «Ата-бейит»

Китеп жөнүндө айтсам, китеп өткөн 2020-жылы “Китеп.кж” басмасында орус тилинде, 230 бет менен басылыптыр. Авторлору Төрөкул Айтматовдун кы

Мукай ЭЛЕБАЕВ: Бороондуу күнү (шедевр)
Мукай ЭЛЕБАЕВ: Бороондуу күнү (шедевр)

АҢГЕМЕ Буга көп заман болду. Кай жыл экени жадымда жок, январь айынын бир суук күнү жол келе жатып, кеч кирип бараткан к...

Биз, келер коркунучтуу кырсыктын алдында эмеспизби?!
Биз, келер коркунучтуу кырсыктын алдында эмеспизби?!

Жусуп Абдрахмановдун «күндөлүгүндөгү» акыл мурастар Азыркы жетекчилерде акылдуулук, тапкычтык жок, аларга ид...

Роза Айтматова: Ата-баланын ийгиликтери
Роза Айтматова: Ата-баланын ийгиликтери

Биздин үйбүлөнүн мүчөлөрү негизинен “декабристтер” Алар кышында, декабрь айында төрөлгөн дегеним го. Кыргызд...

Василий Бартольд: Моңголдорго чейинки Түркстандагы христиан дини – IV
Василий Бартольд: Моңголдорго чейинки Түркстандагы христиан дини – IV

X кылымдын аягында илек-хандар же Караханилер сулалесинин бийлиги астында мусулман түрктөрүнүн алгачкы мамлекети пайда болот, ал Чыгыш жана Батыш Түркстан

Нобель сыйлыгы жөнүндө сиздерди таңгалтырар 17 факт
Нобель сыйлыгы жөнүндө сиздерди таңгалтырар 17 факт

1988-жылы француз газеталары ошол учурдун эң гениалдуу ойлоп табуучусу Альфред Нобелдин дүйнөдөн мезгилсиз өткөндүгү тууралуу некрологдорду жарыялашкан...

Дүйнөдөгү ыйык эсептелген жети шаар баяны
Дүйнөдөгү ыйык эсептелген жети шаар баяны

Мекке Мусулмандар үчүн өтө чоң мааниси бар Арабия шаары. Ислам ааламынын кыбыласы эсептелген, Азирети Ибрахим тарабынан курулган Кааба та

Роза Айтматова: Атам жөнүндө эскерүү
Роза Айтматова: Атам жөнүндө эскерүү

Белгилүү коомдук ишмер жана жазуучу Роза Айтматованын бул жаңы китебинде Төрөкул Айтматовдун көп кырдуу ишмердигинин ичинен Кыргызстандын эл чарбасынын,...

Раиса Левинска: Эмне үчүн көпчүлүгү еврейлерди жининдей жек көрөт?
Раиса Левинска: Эмне үчүн көпчүлүгү еврейлерди жининдей жек көрөт?

Бул чындыкты көбү билсе да төмөнкүдөй курч таамай макала жазуу ар биринин эле колунан келе бербес. Аныгын акылга салып к...

Калык Ибраимов: «Манас» дастаны – улуттук улуу  рухий феномен
Калык Ибраимов: «Манас» дастаны – улуттук улуу  рухий феномен

Адатта “Манас” дастанын изилдөөдө филология илимдеринин көз кырынан жана тарыхый-этнографиялык тургудан кароо көбүрөөк орун алып ке

Жусуп Абдракманов: Кыргыздардын 1916-жылдагы көтөрүлүшү жөнүндө – 2
Жусуп Абдракманов: Кыргыздардын 1916-жылдагы көтөрүлүшү жөнүндө – 2

1-бөлүк>>>>> Согуш жылдары, көтөрүлүш, анын жеңилиши жана жеңи

Саул Абрамзон: Дин жана культ
Саул Абрамзон: Дин жана культ

ИСЛАМ Кыргыз коомунда патриархалдык-феодалдык мамилелердин туруктуу сакталып турушу кыргыздардын дүйнөгө болгон көз кара...

Жусуп Абдракманов: Кыргыздардын 1916-жылдагы көтөрүлүшү жөнүндө - 1
Жусуп Абдракманов: Кыргыздардын 1916-жылдагы көтөрүлүшү жөнүндө - 1

Сүрөттө: Кыргыздын улуттук мамлекетин түптөөчүлөр Жусуп Абдракманов жана Абдыкадыр Орозбеков. Автордон Бул китепче ...

Саул Абрамзон: Никеден ажырашуу
Саул Абрамзон: Никеден ажырашуу

Өткөн убакта кыргыз чөйрөсүндө никеден ажырашуу негизинен бир жактуу мүнөздө болгон, анткени чындыгында чечүүчү сөз эркекке гана таандык б

Василий Бартольд: Моңголдорго чейинки Түркстандагы христиан дини – III
Василий Бартольд: Моңголдорго чейинки Түркстандагы христиан дини – III

Башы>>>> IX кылымда перстерден чыккан мусулман сулале

Василий Бартольд: Моңголдорго чейинки Түркстандагы христиан дини – II
Василий Бартольд: Моңголдорго чейинки Түркстандагы христиан дини – II

Башы мында>>>> VIII кылымдагы ар кайсы түрк урууларынын ортосундагы тынымсыз согуштар өлкөдөгү коопсуздуктун...

Саул Абрамзон: Никелешүүнүн башка түрлөрү
Саул Абрамзон: Никелешүүнүн башка түрлөрү

Кыргыздардын, ошондой эле Орто Азиянын жана Казакстандын башка элдеринин да турмуш-тиричилигине жакынкы өткөн убакта эле бардык жерде тарк

Василий Бартольд: Моңголдорго чейинки Түркстандагы христиан дини – I
Василий Бартольд: Моңголдорго чейинки Түркстандагы христиан дини – I

1886-ж. Жети-Суу аймагында ачылган несториан жазууларынын 206сы азыр професор Д. А. Хвольсон менен академик В. В. Радлов...

Бери караң: Шайлоолордун тарыхынан
Бери караң: Шайлоолордун тарыхынан

Шайлоо байыртадан бери эле адамзат жашоосунан орун алып келет. Адамдар чогулуп алышып, өздөрүнө башчы шайлашкан. Бийликтин биринчи органы ушинтип пайда б

Тарых: Эмне үчүн афгандыктар афгандыктар аталат?
Тарых: Эмне үчүн афгандыктар афгандыктар аталат?

Тарыхты карасак азыр биз Афганистан деп атап жүргөн аймак, эч качан өз алдынча өлкө болгон эмес жана эч качан бирдиктүү ...

Эмне үчүн кытайлар эл эмес?
Эмне үчүн кытайлар эл эмес?

Адатта биз кытайларды дүйнөдөгү эң көп сандуу эл деп билебиз. Бирок бул туура эмес. Иштин жайы – кытай деген эл да...

Алмаз Кулматов: Канат хандын саясий эрдиги
Алмаз Кулматов: Канат хандын саясий эрдиги

Саясий эрдик темасы соӊку кыргыз тарыхнаамасында, саясат таануу илиминде, публицистикада дээрлик кеп кылынбаган темалард...

Жусуп Абдырахманов: Билбей туруп башкарганың – маскарачылык
Жусуп Абдырахманов: Билбей туруп башкарганың – маскарачылык

1990-жылы болуш керек, “Ала-Тоо” журналына Жусуп Абдырахмановдун “Күндөлүгү”, анан Үркүн тууралу...

Бишкек баатыр: санжыранын илимий чындыкка айлануусу
Бишкек баатыр: санжыранын илимий чындыкка айлануусу

1991-жылы Москвадан төбөлсүз кыргыз мамлекети жаралгандан бери улут туу тутар ишмерлерди жана баатырларды даңазалоо саам...

Абдурасул Токтомушев: Үркүндүн капшабы
Абдурасул Токтомушев: Үркүндүн капшабы

Алгы сөз 1990-жылдын май айында аксакал жазуучубуз Абдрасул Токтомушев «Ала-Тоо» журналынын редакциясындагы иш кабинетиме

Василий Бартольд: Орто Азияга командировкага барганым жөнүндө отчёт
Василий Бартольд: Орто Азияга командировкага барганым жөнүндө отчёт

1893-ж. май айында мени чыгыш тилдер факультети байыркы эстеликтерди (урандыларды, жазууларды жана башка ушул сыяктуулар...

Максим Горький: Сергей Есениндин адабий портрети
Максим Горький: Сергей Есениндин адабий портрети

Жетинчи бекен, же сегизинчи жылы бекен, айтор, Каприде Стефан Жеромский болгар жазуучусу Петько Тодоров экөөбүзгө кандай...

Тарых: Орустун оторчулук саясаты кандай жүргөн?
Тарых: Орустун оторчулук саясаты кандай жүргөн?

16-жылдагы кыргыздар козголоңу жөнүндө, 1931-жыл 11-августта Интергелпо кулубунда жумушчулардын жалпы жыйнальшында Ысак ...

Темирбек Алымбеков: Алтымыш жыл «аңызда» катылган ырлар
Темирбек Алымбеков: Алтымыш жыл «аңызда» катылган ырлар

Кыргыз адабиятчылары, жалпы эле  кеп кадырын билген карапайым калкыбыз  калыстык  менен белгилеп жүрүшкөн...

Василий Бартольд: Калмактар[1] тарыхы
Василий Бартольд: Калмактар[1] тарыхы

Моңгол бийлигинин биротоло кулашынан кийин, XVI кылымдын экинчи жарымындагы Жети-Суунун абалы жөнүндө биз дээрлик эч нер...

Саул Абрамзон: Кыргыздардын туушкандык системасы жөнүндө
Саул Абрамзон: Кыргыздардын туушкандык системасы жөнүндө

Туушкандыктын системасы жана никенин нормалары Кыргыз коомунда патриархалдык, андан кийин чакан үй-бүлөнүн узакка жашашы...

Алмаз Кулматов: Эзелки кыргын жөнүндө жаңы баян
Алмаз Кулматов: Эзелки кыргын жөнүндө жаңы баян

Сүрөттө: Алмаз Кулматов, Медеткан Шеримкулов, Арслан Капай уулу Койчиев. Мындан бир нече жыл мурун Лондондогу Ко́ве...

Жазуучунун документалдык маалыматтарды пайдалануусу
Жазуучунун документалдык маалыматтарды пайдалануусу

Сүрөттө солдон оңго: Г.Станалиева, С.Станалиев, А.Көкөева

Чоюн Өмүралиев: Киши. Үй бүлө
Чоюн Өмүралиев: Киши. Үй бүлө

Акыйкатта, «конфуцийлик» эле эмес, мүлдө адамзаттык! Анткени, Киши, Үй-Бүлө – коом жашоосунун алгаачы ...

Амирбек Азам уулу: Пайгамбардын «кыргыз үмөттөрү» же элди азгырган жаңы мифтер
Амирбек Азам уулу: Пайгамбардын «кыргыз үмөттөрү» же элди азгырган жаңы мифтер

(Коомдук талкуу үчүн) Акыркы жылдары Кыргызстандагы жер-суу аттарын ар кандай уламыштарга шилтеп, Орто Азия чөлкөмүнө ис...

Тарых: Кыргыз элинин улуттук жана диний жүзү
Тарых: Кыргыз элинин улуттук жана диний жүзү

(1916-жылкы кыргыздардын көтөрүлүшү жөнүндө 1916-жылдын 3-сентябрында Г.И.Бройдонун Ташкент шаарынын Сот Палатасынын тер...

Гулнар Эмилова: Верблюжий чепкен[1]
Гулнар Эмилова: Верблюжий чепкен[1]

РАССКАЗ Посвящается вдовам фронтовиков Отечественной войны 1941- 1945 гг. Айша энеке[2]* сидела на почётном месте со ста...

Асанбек Акматалиев: Бала балбан Качканак
Асанбек Акматалиев: Бала балбан Качканак

Бул балбан бала Чоң-Кемин өрөөнүндөгү “Тегирменти” айылында жарык дүйнөгө келген. Атасы Дүйшөке, энеси Мария деген кишилер эле. Сарбагыштын...

Осмонакун Ибраимов: Кызыл кыргын
Осмонакун Ибраимов: Кызыл кыргын

Мына бул жер — муңдуулардын энеси, Мына бул жер —  өткөн кордук элеси! Мына бул жер — азап каарын...

Зулкарнайндын суроолоруна индиялык акылмандардын жооптору
Зулкарнайндын суроолоруна индиялык акылмандардын жооптору

Бир жолу Искандер Зулкарнайн[1] өзү багындырган Индиянын императору Парастан сураптыр: – Сен акылмандыкты кимден

Мамыркандын урпактары: Үркүн менен репрессия
Мамыркандын урпактары: Үркүн менен репрессия

Мамыркан атанын үй-бүлө таржымалы – опсуз тоскоолдорго моюн бербей тукумун улантып келаткан уруктун тарыхы. Тоскоолдор толтура болду, эл башына ушунда

Динара Бейшеналиева: Раззаковдун көз жашы
Динара Бейшеналиева: Раззаковдун көз жашы

Кыргызга түшкөн кут эле Тээ Өзбекстандын жетимканасында кыргыздын бир жетим баласы бар экен деп түйшүк тартып түйшөлгөн&...

Таалайбек Абдиев: Бишкек Шаарынын Аты Чын Эле Бишкек Менен Байланыштуубу?
Таалайбек Абдиев: Бишкек Шаарынын Аты Чын Эле Бишкек Менен Байланыштуубу?

Былтыр 2018-жылы Бишкек шаарынын 140 жылдыгы белгиленди, анткени 1878-жылы 29-апрелде Токмок уездинин мекемелери Токмоктон Пишпекке көчүрүлгөндүгүнө байланыштуу...